กว๊านพะเยาเป็นแหล่งน้ำจืดที่สำคัญของจังหวัดพะเยา กำลังประสบกับปัญหาภัยแล้งในขั้นวิกฤต ปริมาณน้ำลดลงอย่างต่อเนื่อง ทำให้มีเนินดินโผล่ขึ้นมาให้เห็นหลายจุด พื้นดินแตกระแหง ล่าสุดสามารถวัดปริมาณน้ำได้เพียง 9.90 ล้านลูกบาศก์เมตร ซึ่งเป็นปริมาณที่ต่ำกว่าทางจังหวัดกำหนดไว้คือ10 ล้านลูกบาศก์เมตร เพื่อเป็นการรักษาระบบนิเวศในกว๊านพะเยา
จากการสำรวจรอบบริเวณของกว๊านพะเยา พบว่าหลายพื้นที่มีการเปลี่ยนแปลง สิ่งที่เห็นได้ชัดคือ ระบบนิเวศของกว๊านพะเยาเริ่มได้รับผลกระทบจากสถานการณ์ภัยแล้งแล้ว โดยเฉพาะสัตว์ปีก สัตว์บกและสัตว์น้ำ รวมไปถึงการท่องเที่ยวของกว๊านพะเยา ก็ได้รับผลกระทบด้วยเช่นกัน ชาวประมงพื้นบ้านหลายหมู่บ้านที่ติดกว๊านพะเยาต้องทำการการขุดร่องน้ำ เพื่อให้สามารถนำเรือออกไปทำประมงได้ หลังจากที่ผ่านมาต้องประสบปัญหาน้ำแห้งขอดตื้นเขิน ส่งผลกระทบต่อการทำประมงของชาวบ้าน รวมถึงรายได้จากการทำประมงก็ลดลง
ทั้งนี้ หากไม่มีน้ำมาเติมในกว๊านพะเยาภายในอีกไม่กี่สัปดาห์ข้างหน้านี้ อาจส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศขั้นวิกฤตอย่างแน่นอน อย่างไรก็ตาม ทางจังหวัดได้มีการเตรียมแผนรองรับไว้ โดยการผันน้ำจากอ่างเก็บน้ำแม่ต๋ำ ใน ต.แม่กา อ.เมืองพะเยา จำนวน 2 ล้านลูกบาศก์เมตร โดยจะดำเนินการอย่างเร่งด่วนภายในสิ้นเดือนนี้ เพื่อเป็นการรักษาระบบนิเวศของกว๊านพะเยาและใช้ในการผลิตน้ำประปาด้วย
